Nitka Zdzisław – Drzazgi i zadziory

3-23 października 2015
Mia Art Gallery. Wrocław, św. Mikołaja 61-62

Powyższe prace znajdują się w albumie autorstwa Andrzeja Jarosza Zdzisław Nitka, Wrocław 2014

Nitka świadomie rezygnuje z warsztatowej perfekcji. Inspiruje go zarówno średniowieczny drzeworyt sztorcowy, jak i drzeworyt langowy. Swoje kompozycje tworzy również z modułowo składanych elementów matryc, przez co przywołuje tradycję grafiki Edvarda Muncha i niemieckich ekspresjonistów. Ich prace – „nieokrzesane i konwulsyjne”, intensyfikujące emocje – charakteryzowała szczególna estetyka drapieżnych form, podkreślająca indywidualne i impulsywne widzenie. Ta stylistyka jest wrocławskiemu artyście szczególnie bliska, choć stosuje on autorskie techniki warsztatowe, dostosowując drewniane matryce do współczesnej mechaniki. Nitka wcześnie porzucił rylce, a płaski klocek drewna zamienił na twardą, sprasowaną płytę. Od niskiego, wgłębnego reliefu przeszedł do uproszczonego, zbrutalizowanego rytu. Stalowe dłuta zastąpił mechanicznymi piłami łańcuchowymi, piłami tarczowymi oraz wysokoobrotowymi ostrzami, co ułatwia mu szybką i głęboką ingerencję w matrycę. Jego „drzeworyty” powstają więc przy wizgocie elektrycznych narzędzi i w obłoku drewnianego pyłu. Twarda płyta, złożona z wielu cienkich warstw drewna, pod wpływem nacisku piły staje się pobrużdżona, pęka samoistnie, a odpryski i drzazgi na jej powierzchni wzbogacają główne linie konstrukcyjne odbijanych grafik. Artysta celowo podkreśla antyprzestrzenność swoich sumarycznych, płaskich kompozycji. Światło koncentruje się głównie na białych kreskach opisujących i tworzących formy, zaś otaczający je kolor – najczęściej czerń – nabiera wartości symbolicznych. Surowość i pierwotność tych grafik zbliża Nitkę do programowych postulatów ekspresjonistów: uproszczona forma, zredukowane do linearnych rozbłysków światło i płaskie plamy współgrające z archaicznym sposobem obrazowania – dr Andrzej Jarosz, fragm.